AA, Darphane Müzesi'ndeki Cumhuriyet'in ilk dönemine ait paraları görüntüledi

Anadolu Ajansı, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün Balmumcu'daki binasında yer alan müzede sergilenen Cumhuriyet'in ilk dönemine ait paraları görüntüledi.

Ekonomi 27.10.2023, 11:48 27.10.2023, 16:49

Darphane Müzesi, Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılı kapsamında kapılarını Anadolu Ajansına açtı.

Antik Yunan'dan Orta Çağ Avrupası'na, Osmanlı döneminden Cumhuriyet'e kadar yaklaşık 13 bin eserin bulunduğu müzede, çok kıymetli para, madalya ve nişanlar yer alırken, Atatürk dönemine ait banknotlar da dikkati çekiyor.

1467 yılında kurulan ve önceleri Darphane-i Amire olarak adlandırılan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün müzesinde Atatürk dönemine ait Osmanlıca, Fransızca ve Türkçe yazıların bulunduğu banknotlar, ziyaretçileri, Cumhuriyet döneminin ilk yıllarına götürüyor.

Cumhuriyet dönemi ilk banknotlar Londra'da basılıyor

Cumhuriyet'in ilk 15 yılına ait kağıt paralar arasında, Fransız matbaa şirketi Thomas De La Ruse Company tarafından 1925'te Londra'da basılarak Ankara'ya gönderilen Osmanlıca ve Fransızca yazılı banknotlar yer alıyor. Bu paralar, Atatürk'ün emriyle basılan ilk banknotlar olarak dikkati çekiyor.

1925 sonunda Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilen "Mevcut Evrak-ı Nakdiyenin Yenileriyle İstibdaline Dair Kanun" ile basılan Türkiye Cumhuriyeti'nin banknotları arasında 1 lira, 5 lira, 10 lira, 500 lira ve 1000 liralık banknotlar bulunuyor.

Banknotların en üstünde Osmanlıca olarak Türkiye Cumhuriyeti yazarken, Maliye Vekili Mustafa Abdulhalik imzalı bu paralar Ali Sami Boyar tarafından tasarlanan 1. emisyon banknotlar olarak öne çıkıyor.

İlk banknotlar, üzerlerindeki farklı fotoğraflarla dikkati çekiyor

Harf Devrimi öncesi basılan 1. emisyon paralar, üzerlerindeki farklı fotoğraflarla dikkati çekiyor.

1 Türk lirasının ön yüzünde 1. TBMM Binası, Ankara Kalesi ve kara sabanla çift süren bir köylünün fotoğrafı yer alırken, arka yüzünde eski başbakanlık binası bulunuyor.

5 liranın ön yüzünde kurt figürü, arka yüzünde ise Ankara'nın Yenimahalle ilçesinde bulunan ve 1922 yılında Anadolu Selçuklu sultanlarından I. Alaeddin Keykubad adına Kızılbey tarafından yaptırılan Akköprü yer alıyor.

10 liranın önünde kurt figürü, arkasında Ankara Kalesi'nden bir kare bulunuyor.

100 liranın ön yüzünde Atatürk portresi, arka yüzünde ise Anadolu'dan bir köy resmi kullanılıyor.

500 liranın önünde Sivas Gök Medrese, dış yüzünde ise Sivas'tan genel bir fotoğraf yer alıyor.

Banknotların en büyüğü olan 1000 lirada ise ön yüzünde hilal içerisinde Atatürk portresi, dış yüzünde Sakarya demir yolu hattı bulunuyor.

Para basma yetkisi TCMB'ye geçiyor

Darphane Müzesi'nde 1928 Harf Devrimi sonrasında basılan 2. emisyon kağıt paraların replikaları da yer alıyor. 3 Ekim 1931'de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) kurulmasıyla para basma yetkisi Osmanlı Bankasından TCMB'ye geçiyor.

Merkez Bankasının piyasaya sunduğu ikinci emisyon kağıt paralar sadece Türkçe Latin harfli olarak tasarlanıyor ve 15 Ekim 1937'de piyasaya sürülüyor. Bu tarihte piyasaya sürülen 5 liralık banknot Türkiye Cumhuriyeti'nin Latin harfleriyle basılan ilk kağıt banknotu olarak öne çıkıyor.

İkinci emisyon kağıt paralar sadece Türkçe Latin harfli olarak tasarlanırken, 1937 ve 1938 yıllarında yeni emisyonun 5, 10, 50 ve 100 liralıkları tedavüle giriyor.

Yorumlar (0)
17
açık
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 33 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Konyaspor 34 36
16. Gaziantep FK 34 34
17. Hatayspor 34 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Girona 33 71
3. Barcelona 32 70
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14