Yeşil binalar yükseldikçe inşaatta karbon emisyonu düşüyor

Yapı ve inşaat sektörü, dolaylı emisyonlarla birlikte küresel karbon salımının yüzde 37’sini oluştururken uzmanlar, yenilenebilir enerji kullanımının yüksekliği ve yağmur suyu kullanımı gibi avantajlara sahip yeşil binaların sayısının artmasıyla, sektörden kaynaklanan karbon emisyonunun azalacağını belirtiyor.

Genel 31.10.2023, 11:06
3
Yeşil binalar yükseldikçe inşaatta karbon emisyonu düşüyor

AA'nın iklim krizinin önüne geçmede önem taşıyan karbon ayak izini azaltacak konulara odaklandığı "sürdürülebilir yaşam" dosyasının ilk haberinde çevre dostu yeşil binalar ele alındı.

Birleşmiş Milletler Çevre Örgütü (UNEP) tarafından geçen yıl yayımlanan "Yapıların ve İnşaatın Küresel Durumu" başlıklı rapora göre, inşaat sektöründeki doğrudan karbon emisyonu, tüm sektörlerin toplam karbon emisyonunun yüzde 6'sını oluşturuyor. Bununla birlikte, sektörün, inşa faaliyetleri sırasında kullandığı elektrik ve ısıtma gibi enerji kaynaklı karbon salımı eklendiğinde bu oran yüzde 17'ye, inşası biten bir binada ikamet eden veya çalışan insanların, binanın ömrü boyunca neden oldukları doğrudan veya dolaylı karbon salımları da hesaba katıldığında ise yüzde 37'ye çıkıyor.

Sektörün ciddi miktarda atık oluşturduğuna da değinilen rapora göre binaların inşası, iyileştirilmesi ve yıkım çalışmaları sonucu yılda yaklaşık ortalama 100 milyar ton atık çıkıyor ve bu atığın yüzde 35’i çöp sahalarına gönderiliyor.

Raporda, son birkaç yılda bina enerji mevzuatlarının takip edilmesi sonucu az da olsa bir ilerleme yaşandığı, 2021'de 196 ülkeden 76’sının, yapıların enerji verimliliği için, binaların bir kısmında, zorunlu ya da gönüllü olarak çeşitli uygulamaları hayata geçirdiği bilgisine yer verildi. Bu sayı, dünya ülkelerinin yüzde 40’ına denk gelirken, yapıların tamamında enerji verimliliğine yönelik uygulamalar hayata geçiren ülkelerin oranı yüzde 26'da kaldı.

Enerji verimli binalar için 2021'de yapılan yatırımlar bir önceki yıla göre yüzde 16 artarak toplamda yaklaşık 237 milyar dolara ulaşırken bu yatırımlar daha çok AB ülkeleri, ABD, Kanada ve Japonya’da yapıldı.

Raporda, dünya genelinde 2020 ve 2021 arasındaki bir yıllık süreçte yeşil bina sertifikalarının sayısının yüzde 19 arttığı ve bu oranın beklenmedik seviyede iyi olduğu belirtildi. Bununla birlikte eğilimin bu şekilde sürmesi halinde dahi Paris İklim Anlaşması’nda 2050 için belirlenen karbon nötr hedefine ulaşmanın oldukça zor olduğu vurgulanan raporda inşaat sektörünün tüm paydaşlarının ortak bir şekilde daha sürdürülebilir yapılar için çalışmalar yürütmesi gerektiğinin altı çizildi.

"Yeşil binaların çoğunu ticari binalar oluşturuyor"

Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği (ÇEDBİK) Başkanı Mehmet Sami Kılıç, iklim dostu yeşil binaların çevre açısından önemine ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Sürdürülebilir kriterlerle tasarlanmış, inşa edilmiş ve işletmesine devam edilmiş binaların yeşil bina olarak kabul edildiğini belirten Kılıç, "Bu binalar, enerji, su, iç hava kalitesi, atık yönetimi ve bulunduğu parselin konumu dahil olmak üzere bütüncül bir yaklaşımla, çevreye minimum zararla inşa edilen projelerdir." dedi.

Yeşil binaların karbon emisyonlarının normal binalara oranla çok daha az olduğunu kaydeden Kılıç, bunun temel sebeplerinin, bu binalardaki yenilenebilir enerji kullanımının yüksekliği, yağmur suyunun binanın çeşitli yerlerinde değerlendirilebilmesi, yeni teknolojilerle iç hava kalitesinin yükseltilmesi gibi faktörler olduğunu anlattı.

Kılıç, Eylül 2023 verilerine göre, Türkiye’de aktif yeşil bina sertifikasına sahip bina sayısının 611 olduğunu ve bunların çoğunu İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerdeki ticari binaların oluşturduğunu söyledi.

Ofis binalarında yeşil bina talebinin yoğun olduğu, konut noktasında ise henüz bu farkındalığın oluşmadığı değerlendirmesini yapan Kılıç, "Sektör içerisinde en yavaş ilerleyen alan olsa da, yavaş yavaş oraya doğru gidiyoruz. Evi alan kişi 'bu kriterleri istiyorum' diye zorladığı zaman konut sektöründe de daha hızlı ilerleme olacağını düşünüyorum." diye konuştu.

"Uzun vadede yeşil bina olmayan projelerin değeri düşecek"

Kullanıcıların inşaat maliyetleri noktasında yeşil binalara mesafeli durduğunu, öte yandan inşaat sektörüne gelen düzenlemelerle birlikte yeşil bina faaliyetleriyle normal bina faaliyetleri arasında eskisi gibi ciddi farklar kalmadığı görüşünü paylaşan Kılıç, enerji ve su verimliliğinin, faturaların yükünü azaltması sonucu uzun vadede yeşil binaların daha bütçe dostu olacağını dile getirdi.

Yeşil binaların finansal anlamda giderek değer kazandığını ifade eden Kılıç, "Yaklaşık bir 10 sene sonra herkes yeşil binayı tercih ettiğinde, yeşil bina olmayan projelerin değeri düşmüş olacak." değerlendirmesini yaptı.

Avrupa Birliği’nin (AB) 2019'da duyurduğu, kapsamlı bir sürdürülebilirlik ve çevre politika inisiyatifi ve eylem planı olarak nitelendirilen Avrupa Yeşil Mutabakatı sonrası yeşil binaların öneminin arttığının altını çizen Kılıç, sözlerini şöyle tamamladı:

"Eskiden yeşil binalar 'olsa iyi olur' mantığıyla ilerliyordu. Yeşil Mutabakat ile bu artık hayatımıza bir anayasa gibi girdi. Yeşil Mutabakat ile birlikte ihraç edilen ürünler belli bir kimlikle AB ülkelerine gidecek. Yani bu malzemelerin imalat sürecinde çevreye ne kadar zarar verdiği ölçülecek. Ona göre de ekstra vergi ödenecek. Dolayısıyla bunu yapan firmaların vergi oranı daha düşük olurken yapmayanların pazardaki payı ciddi şekilde düşecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da bu kriterlere paralel belirli hedefler koydu. Amaç 2050'de karbonsuzlaşmak."

Yorumlar (0)
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Fenerbahçe 15 40
2. Galatasaray 15 40
3. Kayserispor 15 29
4. Trabzonspor 15 26
5. Beşiktaş 15 26
6. A.Demirspor 15 23
7. Antalyaspor 15 23
8. Rizespor 15 22
9. Kasımpasa 15 21
10. Hatayspor 15 18
11. Ankaragücü 15 18
12. Sivasspor 15 18
13. Karagümrük 15 17
14. Başakşehir 15 15
15. Gaziantep FK 15 15
16. Konyaspor 15 14
17. Samsunspor 15 14
18. Alanyaspor 15 14
19. Pendikspor 15 13
20. İstanbulspor 15 8
Takımlar O P
1. Eyüpspor 15 39
2. Kocaelispor 15 32
3. Göztepe 15 29
4. Bandırmaspor 15 26
5. Sakaryaspor 15 26
6. Bodrumspor 15 25
7. Gençlerbirliği 15 24
8. Ahlatçı Çorum FK 15 23
9. Keçiörengücü 15 19
10. Boluspor 15 19
11. Manisa FK 15 18
12. Erzurumspor 15 18
13. Ümraniye 15 18
14. Adanaspor 15 16
15. Şanlıurfaspor 15 14
16. Pendikspor 0 0
17. Tuzlaspor 15 13
18. Giresunspor 15 9
19. Altay 15 5
Takımlar O P
1. Liverpool 16 37
2. Arsenal 16 36
3. Aston Villa 16 35
4. M.City 16 33
5. Tottenham 16 30
6. M. United 16 27
7. Newcastle 16 26
8. Brighton 16 26
9. West Ham United 16 24
10. Fulham 16 21
11. Brentford 16 19
12. Chelsea 16 19
13. Wolves 16 19
14. Bournemouth 16 19
15. Crystal Palace 16 16
16. Nottingham Forest 16 14
17. Everton 16 13
18. Luton Town 16 9
19. Burnley 16 8
20. Sheffield United 16 8
Takımlar O P
1. Girona 16 41
2. Real Madrid 16 39
3. Atletico Madrid 15 34
4. Barcelona 16 34
5. Real Sociedad 16 29
6. Athletic Bilbao 15 28
7. Real Betis 16 26
8. Las Palmas 16 24
9. Getafe 16 22
10. Valencia 16 19
11. Rayo Vallecano 15 19
12. Deportivo Alaves 16 16
13. Villarreal 16 16
14. Osasuna 16 16
15. Mallorca 16 14
16. Sevilla 15 13
17. Cadiz 16 13
18. Celta Vigo 15 9
19. Granada 15 7
20. Almeria 16 4