Uzmanından diyabet hastası profesyonel sporculara öneriler

Üniversiteden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen İstanbul Bilgi Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Avuk, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü'nde diyabetli profesyonel sporcular için açıklamalarda bulundu.

Dünyada her 12 kişiden birini etkileyen, kontrol altına alınamadığı durumlarda önemli sağlık sorunlarına yol açan diyabetin profesyonel spor yapmaya engel olmadığını belirten Avuk, dünyada farklı spor dallarında diyabetli pek çok profesyonel sporcunun sportif kariyerlerini başarıyla sürdürdüğünü ve bu sporcuların öncelikle diyabeti ve kendilerini iyi tanıması gerektiğini vurguladı.

Avuk, diyabetin türü ne olursa olsun tedavisi sağlıklı beslenme, egzersiz ve ilaç tedavisinin birleşiminden oluştuğunu aktararak, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Yeterli ve dengeli beslenme insanların ihtiyaç duyduğu besinleri vücuda ihtiyaçları ölçüsünde almasıdır. Özellikle, besinlerin içeriğindeki karbonhidratların diyabetle ilişkisi bir hayli yakındır. Şeker, ekmek, makarna, pilav, meyve, sebze, kurubaklagil gibi besinlerde bulunan karbonhidratlar vücudun öncelikli enerji ihtiyacını karşılar. Beslenmeyle alınan bu yakıtlar sindirildikten sonra glikoza yani kan şekerine dönüşür, kanda şeker yükselir ve hücrelerimiz enerji ihtiyacını karşılar. Tip 1 diyabetli bireylerin artan kan şekerini karşılayacak insülini dışarıdan tedavi olarak alması gerekir. Bu nedenle diyabetli bir birey aslında 'hasta' değildir ve herkesin dikkat etmesi gerektiği gibi sağlıklı beslenmeli ve düzenli egzersiz yapmalıdır."

- Diyabet hastalarının spor yaparken dikkat etmesi gerekenler

Seven Avuk, diyabet hastalarının spor yaparken dikkat etmesi gereken noktaların altını çizerek, diyabetli sporcuların kan şekeri takibi yapmasını, antrenmana ve ölçülen kan şekerine göre ne kadar karbonhidrat tüketmelerini çok iyi bilmeleri gerektiğine dikkati çekti.

Diyet, insülin ve egzersiz programı değişkenlerinin diyabetli sporcular için düzenli olmasının en önemli kural olduğunu kaydeden Avuk, "Egzersize veya antrenmana başlamadan önce kan şekeri ölçümü yapılmalı ve kan şekeri değerlerinin normal seviyede olmasına özen gösterilmelidir. Doktor ya da diyetisyenden antrenman veya müsabaka sırasında alınması gereken insülin dozunun ne olduğunu mutlaka öğrenilmeli. Uygun bir diyet ve sporcu beslenmesi konusunda deneyimli bir diyetisyenden yardım alınmalı. Sezon öncelerinde ise mutlaka detaylı bir doktor kontrolünden geçilmeli." ifadelerini kullandı.

Avuk, düşük kan şekeri olan hastaların özellikle dağcılık, dalış gibi minimum hata payı ile yapılan bireysel sporlarda dikkat ve konsantrasyon için kan şekerinin ani düşmesini önlemesi gerektiğini belirterek, "Kan şekeriniz 100 mg/dl altında ise egzersize başlamayın. Egzersiz süreniz için yeterli vakit varsa tahıllı sandviç, meyve, süt gibi besinlerden oluşan; yeterli vaktiniz yok ise basit şekerlerden oluşan bir ara öğün tüketin." açıklamasında bulundu.

Hande Seven Avuk, yüksek kan şekeri olan hastaları da eğer kan şekeri, antrenman öncesi 270-290 mg/dl ise ve ayrıca idrarda keton varsa insülin etkisini gösterene kadar 1-2 saat egzersiz yapmaması konusunda uyardı.