06.04.2022, 15:41

Son sene primleri yüksekten yatırsak?

Av. Ozan Bardakçı

Emekli aylığımızın daha yüksek olmasını hepimiz isteriz. Yükseldikten sonra yine yükselmesini de. Sonu yok isteklerimizin ama emekli aylığı bağlanırken dikkate alınan prime esas kazançlar emekli aylığımızı doğrudan etkiliyor.

Primlerimiz ne kadar yüksekse emekli aylığımız da o kadar yüksek oluyor. İlk bakışta basit bir denklem gibi duruyor. Fakat bu denklemde bazı tarihler emekli aylığının belirlenmesinde daha önemli.

Sigortalılarımızın büyük çoğunluğu 4/a yani SSK sigortalısı. Haliyle emeklilerimizin de büyük çoğunluğu. SSK emekliliği bazı yönleriyle daha kolay olduğu için SSK’ya meyilli Bağ-Kurlu sayımız da az değil. Hem SSK’dan emekli olup hem de aylığı yüksek bağlatırsak cabası.

SSK emekliliğinde primler güncellenerek çalışılan sürelere aylık bağlanıyor. Dolayısıyla prim yüksekse ve çalışılan süre fazlaysa aylık da yüksek oluyor.

Primlerin güncellenmesi ve çalışılan süre aylığı belirliyor. Ancak bu iki unsur 2008 sonrası, 2000-2008 arası ve 2000 öncesi çalışmalar için aynı anlama gelmiyor.

2008/Ekim sonrası çalışmalar için aylık bağlama oranı her 360 gün için %2 olarak belirleniyor. Örneğin 7200 gün (20 yıl) priminiz varsa %2 X 20= %40 aylık bağlama oranınız oluyor. Şayet Ekim /2008 öncesi primleriniz varsa 3.600 günü doldurana kadar bu oran %3 uygulanıyor. Ama bunun için de 30 Nisan 2008 ve öncesi sigortalı olmanız gerekiyor.

2000-2008 arası çalışmalar için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile düzenleme yapılmıştır. Düzenlemeye göre aylık bağlama oranı; primlerin ilk 3600 gününün her 360 günü için % 3,5, sonraki 5400 günün her 360 günü için % 2, daha sonraki her 360 gün için % 1,5 oranlarının toplamından oluşur. Örneğin 7200 gün (20 yıl) priminiz var ilk 3600 gün için %3,5 X 10= %35, ikinci 3600 gün için %2 X 10= %20 olmak üzere %55 aylık bağlama oranınız oluyor. Fakat bu sistem sekiz yıl için uygulanabiliyor.

2000 yılı öncesi çalışmalar için yukarıdaki iki sistemden daha farklı bir oran belirleme yöntemi kullanılıyor. Yıllık kazanca göre gösterge ve üst göstergeler belirleniyor. Gösterge Tablosu’ndan hak kazanılan yaşlılık aylıklarının oranı % 60 oluyor. Üst Gösterge Tablosu’nun her kademesi için %50 ile %59,9 arasında ayrı bir oran belirleniyor.

Bu oranlar sigortalı kadın ise 50, erkek ise 55 yaşından sonra doldurulan her tam yaş için ve 5000 günden fazla ödenen her 240 günlük prim için %1 arttırılıyor. 5000 günden eksik her 240 günlük prim için %1 eksiltiliyor.

Üç ayrı aylık bağlama formülü üç ayrı dönemdeki çalışmalar için uygulanıyor. Bu nedenle şu andan itibaren yatırılacak sigorta primleri için 2008 sonrası her yıl için %2 aylık bağlama oranı kullanılıyor. Son yıl yatan primler ise tüm primlerin ortalamasını azbiraz yükseltebiliyor. Ama son yıl tavandan 7,5 kat prim yatırdınız diye emekli aylığınız 7,5 katına çıkmıyor.

Hele bir de hatır sigortalısı iken bunu yaparsanız, hele bir de yakalanırsanız, işte o zaman tavandan yatan primler SGK’nın oluyor.

Kaynak:

1- 5510 sayılı Kanunun birden çok yürürlük tarihi bulunmaktadır. Kanuna göre sigortalılığa ilişkin hükümler 30/4/2008 öncesi, emekliliğe ilişkin hükümler Ekim/2008 öncesi, Genel Sağlık Sigortasına ilişkin hükümler 2012 sonrası yürürlük tarihlerine sahiptir. Özellikle sigortalılık ve emeklilik hükümlerine ilişkin farklı yürürlük tarihleri ilerleyen yıllarda çok sayıda hukuki uyuşmazlığa konu olabilme potansiyeline sahiptir.

Site: Vergialgi

#emeklilik #sigorta pirimi #prime esas kazanç #yüksek emekli aylığı #SSK'dan emekli #emekli aylığı yüksek

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	34	93
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	33	55
4. Başakşehir	34	52
5. Beşiktaş	34	51
6. Kasımpasa	34	49
7. Sivasspor	34	48
8. Rizespor	33	48
9. Antalyaspor	33	45
10. Alanyaspor	33	45
11. A.Demirspor	34	41
12. Samsunspor	34	39
13. Ankaragücü	33	37
14. Kayserispor	33	37
15. Konyaspor	34	36
16. Gaziantep FK	33	34
17. Hatayspor	34	33
18. Karagümrük	33	33
19. Pendikspor	33	30
20. İstanbulspor	33	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	31	69
2. Göztepe	31	63
3. Ahlatçı Çorum FK	31	55
4. Sakaryaspor	31	54
5. Bodrumspor	31	52
6. Kocaelispor	31	52
7. Bandırmaspor	31	47
8. Boluspor	31	47
9. Gençlerbirliği	31	47
10. Erzurumspor	31	42
11. Ümraniye	31	37
12. Manisa FK	31	36
13. Keçiörengücü	31	36
14. Şanlıurfaspor	31	34
15. Tuzlaspor	31	33
16. Adanaspor	31	32
17. Altay	31	15
18. Giresunspor	31	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	34	77
2. M.City	33	76
3. Liverpool	35	75
4. Aston Villa	35	67
5. Tottenham	32	60
6. M. United	34	54
7. Newcastle	34	53
8. West Ham United	35	49
9. Chelsea	33	48
10. Wolves	35	46
11. Bournemouth	34	45
12. Brighton	33	44
13. Fulham	35	43
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	35	36
16. Brentford	35	35
17. Nottingham Forest	34	26
18. Luton Town	35	25
19. Burnley	35	24
20. Sheffield United	35	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	33	84
2. Girona	33	71
3. Barcelona	32	70
4. Atletico Madrid	33	64
5. Athletic Bilbao	33	58
6. Real Sociedad	33	51
7. Real Betis	32	48
8. Valencia	32	47
9. Getafe	33	43
10. Villarreal	32	42
11. Osasuna	32	39
12. Deportivo Alaves	33	38
13. Sevilla	32	37
14. Las Palmas	33	37
15. Rayo Vallecano	32	34
16. Mallorca	32	31
17. Celta Vigo	33	31
18. Cadiz	32	25
19. Granada	32	18
20. Almeria	33	14