31.03.2022, 23:23

Sigortası olmayanlar nasıl emekli olur?

Av. Ozan Bardakçı

Sosyal güvenlik denince ilk akla gelen konuların başında emeklilik yer alır. Çünkü emeklilik, çalışma hayatı sonrası için (çalışmadığınız dönem) bir gelir kapısıdır. Hem de kesintisiz ve süresiz.

Emeklilik için sistem üç şart arıyor.

Sigortalılık süresi, prim günü ve belli bir yaşı tamamlamak.

Bunların varlığı halinde emeklilik mümkündür.

Sistemde sigortalılık, işçiler, esnaf ve tacirler ile memurlar üzerine kuruludur.

Bu sigortalılık 4/a, 4/b ve 4/c diye adlandırılır. 4/c sigortalısı memurların sosyal güvenlik sistemine girişleri, primleri, hizmet süreleri gibi konular devlet tarafından yürütülür.

Dolayısıyla memurların sigortasız çalışma ya da primin yatırılmaması gibi sorunları yoktur.

İşçiler için sigortasız olmak kayıt dışı çalıştırılmak anlamına gelir. Ülkemizde kayıt dışı oranının %30’un üzerinde olduğu dikkate alınırsa çalışan 100 kişiden 30’u için çalışmalarının karşılığı emekliliğe dönüşmemektedir. Dolayısıyla sigortası olmayan kişi ne kadar çalışırsa çalışsın emekli olamayacaktır.

Esnaf ve tacirler oda kayıtları ve vergi işlemleri gibi sebeplerle Bağ-Kura tescil edilirler. Bu nedenle bu kişiler Bağ-Kur sigortalısıdırlar. Bağ-Kur sigortalılarının en büyük sorunu ise kendi Bağ-Kur primini yatırmakta yaşadıkları güçlüktür.

Primini yatıramayan Bağ-Kurlular emekli olmak istediklerinde birikmiş tüm borçlarını prim aslı, gecikme faizi ve gecikme zammıyla birlikte yatırmak zorundadır. Birikmiş tüm borçlarını yatırmayan Bağ-Kurlu kaç yıldır esnaflık/tacirlik yapmış olursa olsun emekli olamayacaktır.

Sigortası yapılmayan işçiler beş yıllık zamanaşımı süresine dikkat ederek hizmet tespit davası açabilirler. Bu davayı kazanırlarsa ve primleri yeterse emekli olabilirler. Bir de işyeri denetimi sırasında çalıştıkları anlaşılırsa en fazla bir yıl sigorta günü kazanabilirler.

Primini ödememiş Bağ-Kurluların borçları ve hizmetleri yasalarla askıya alınabiliyor.

Yani borç da görünmüyor hizmet de. Böyle durumlar için ihya adında bir uygulama var. Bağ-Kurlu askıya alınmış geçmiş dönemleri canlandırmak isterse primlerin güncellenmiş halini ödeyebiliyor. Burada en önemli konu, Bağ-Kurlu askıdaki hizmetinin tamamını canlandırabiliyor. Yani kendisine yetecek kadar süre için ödeme yapamıyor.

Diyelim ki sigortanız hiç olmadı veya hizmet tespit davasını kaybettiniz ya da primlerinizi canlandırmadınız. Üzülmeyin 65 yaşınızı doldurduğunuzda emekli maaşınız yoksa ve çalışmıyorsanız, nafaka almıyorsanız, size bakacak bir kimse (nafaka yükümlüsü) yoksa Kaymakamlıktan muhtaçlık belgesi alarak yaşlılık aylığına başvurabilirsiniz.

Aylık yaklaşık 1.300 TL aylığınız olur. Tabi asgari ücretin üçte birinden az geliriniz olmak kaydıyla.

#sigortasız #emeklilik #sigorta #sosyal güvenlik #bağ-kur brcu

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	32	87
2. Fenerbahçe	32	85
3. Trabzonspor	32	52
4. Beşiktaş	33	51
5. Rizespor	32	48
6. Başakşehir	32	46
7. Kasımpasa	32	46
8. Sivasspor	32	44
9. Antalyaspor	32	42
10. Alanyaspor	32	42
11. A.Demirspor	32	40
12. Samsunspor	32	38
13. Ankaragücü	33	37
14. Kayserispor	32	37
15. Konyaspor	32	36
16. Hatayspor	32	33
17. Gaziantep FK	32	31
18. Karagümrük	32	30
19. Pendikspor	32	30
20. İstanbulspor	32	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	30	68
2. Göztepe	30	60
3. Kocaelispor	30	52
4. Ahlatçı Çorum FK	30	52
5. Sakaryaspor	30	51
6. Bodrumspor	30	49
7. Boluspor	30	46
8. Bandırmaspor	30	46
9. Gençlerbirliği	30	44
10. Erzurumspor	30	41
11. Manisa FK	31	36
12. Keçiörengücü	30	36
13. Şanlıurfaspor	30	34
14. Ümraniye	30	34
15. Tuzlaspor	30	32
16. Adanaspor	30	32
17. Altay	31	15
18. Giresunspor	30	7

Takımlar	O	P
1. M.City	32	73
2. Arsenal	32	71
3. Liverpool	32	71
4. Aston Villa	33	63
5. Tottenham	32	60
6. Newcastle	32	50
7. M. United	32	50
8. West Ham United	33	48
9. Chelsea	31	47
10. Brighton	32	44
11. Wolves	32	43
12. Fulham	33	42
13. Bournemouth	32	42
14. Crystal Palace	32	33
15. Brentford	33	32
16. Everton	32	27
17. Nottingham Forest	33	26
18. Luton Town	33	25
19. Burnley	33	20
20. Sheffield United	32	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	31	78
2. Barcelona	31	70
3. Girona	31	65
4. Atletico Madrid	31	61
5. Athletic Bilbao	32	58
6. Real Sociedad	31	50
7. Valencia	31	47
8. Real Betis	31	45
9. Villarreal	31	39
10. Getafe	31	39
11. Osasuna	31	39
12. Las Palmas	31	37
13. Sevilla	31	34
14. Deportivo Alaves	31	32
15. Mallorca	31	31
16. Rayo Vallecano	31	31
17. Celta Vigo	31	28
18. Cadiz	31	25
19. Granada	32	18
20. Almeria	31	14