06.04.2022, 15:41

Son sene primleri yüksekten yatırsak?

Av. Ozan Bardakçı

Emekli aylığımızın daha yüksek olmasını hepimiz isteriz. Yükseldikten sonra yine yükselmesini de. Sonu yok isteklerimizin ama emekli aylığı bağlanırken dikkate alınan prime esas kazançlar emekli aylığımızı doğrudan etkiliyor.

Primlerimiz ne kadar yüksekse emekli aylığımız da o kadar yüksek oluyor. İlk bakışta basit bir denklem gibi duruyor. Fakat bu denklemde bazı tarihler emekli aylığının belirlenmesinde daha önemli.

Sigortalılarımızın büyük çoğunluğu 4/a yani SSK sigortalısı. Haliyle emeklilerimizin de büyük çoğunluğu. SSK emekliliği bazı yönleriyle daha kolay olduğu için SSK’ya meyilli Bağ-Kurlu sayımız da az değil. Hem SSK’dan emekli olup hem de aylığı yüksek bağlatırsak cabası.

SSK emekliliğinde primler güncellenerek çalışılan sürelere aylık bağlanıyor. Dolayısıyla prim yüksekse ve çalışılan süre fazlaysa aylık da yüksek oluyor.

Primlerin güncellenmesi ve çalışılan süre aylığı belirliyor. Ancak bu iki unsur 2008 sonrası, 2000-2008 arası ve 2000 öncesi çalışmalar için aynı anlama gelmiyor.

2008/Ekim sonrası çalışmalar için aylık bağlama oranı her 360 gün için %2 olarak belirleniyor. Örneğin 7200 gün (20 yıl) priminiz varsa %2 X 20= %40 aylık bağlama oranınız oluyor. Şayet Ekim /2008 öncesi primleriniz varsa 3.600 günü doldurana kadar bu oran %3 uygulanıyor. Ama bunun için de 30 Nisan 2008 ve öncesi sigortalı olmanız gerekiyor.

2000-2008 arası çalışmalar için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile düzenleme yapılmıştır. Düzenlemeye göre aylık bağlama oranı; primlerin ilk 3600 gününün her 360 günü için % 3,5, sonraki 5400 günün her 360 günü için % 2, daha sonraki her 360 gün için % 1,5 oranlarının toplamından oluşur. Örneğin 7200 gün (20 yıl) priminiz var ilk 3600 gün için %3,5 X 10= %35, ikinci 3600 gün için %2 X 10= %20 olmak üzere %55 aylık bağlama oranınız oluyor. Fakat bu sistem sekiz yıl için uygulanabiliyor.

2000 yılı öncesi çalışmalar için yukarıdaki iki sistemden daha farklı bir oran belirleme yöntemi kullanılıyor. Yıllık kazanca göre gösterge ve üst göstergeler belirleniyor. Gösterge Tablosu’ndan hak kazanılan yaşlılık aylıklarının oranı % 60 oluyor. Üst Gösterge Tablosu’nun her kademesi için %50 ile %59,9 arasında ayrı bir oran belirleniyor.

Bu oranlar sigortalı kadın ise 50, erkek ise 55 yaşından sonra doldurulan her tam yaş için ve 5000 günden fazla ödenen her 240 günlük prim için %1 arttırılıyor. 5000 günden eksik her 240 günlük prim için %1 eksiltiliyor.

Üç ayrı aylık bağlama formülü üç ayrı dönemdeki çalışmalar için uygulanıyor. Bu nedenle şu andan itibaren yatırılacak sigorta primleri için 2008 sonrası her yıl için %2 aylık bağlama oranı kullanılıyor. Son yıl yatan primler ise tüm primlerin ortalamasını azbiraz yükseltebiliyor. Ama son yıl tavandan 7,5 kat prim yatırdınız diye emekli aylığınız 7,5 katına çıkmıyor.

Hele bir de hatır sigortalısı iken bunu yaparsanız, hele bir de yakalanırsanız, işte o zaman tavandan yatan primler SGK’nın oluyor.

Kaynak:

1- 5510 sayılı Kanunun birden çok yürürlük tarihi bulunmaktadır. Kanuna göre sigortalılığa ilişkin hükümler 30/4/2008 öncesi, emekliliğe ilişkin hükümler Ekim/2008 öncesi, Genel Sağlık Sigortasına ilişkin hükümler 2012 sonrası yürürlük tarihlerine sahiptir. Özellikle sigortalılık ve emeklilik hükümlerine ilişkin farklı yürürlük tarihleri ilerleyen yıllarda çok sayıda hukuki uyuşmazlığa konu olabilme potansiyeline sahiptir.

Site: Vergialgi

#emeklilik #sigorta pirimi #prime esas kazanç #yüksek emekli aylığı #SSK'dan emekli #emekli aylığı yüksek

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	31	80
2. Fenerbahçe	31	75
3. Samsunspor	32	54
4. Beşiktaş	31	52
5. Eyüpspor	32	50
6. Başakşehir	31	48
7. Trabzonspor	31	45
8. Göztepe	31	43
9. Konyaspor	32	43
10. Kasımpaşa	31	42
11. Gaziantep FK	31	42
12. Kayserispor	31	40
13. Antalyaspor	31	40
14. Rizespor	31	37
15. Sivasspor	32	34
16. Alanyaspor	31	34
17. Bodrum FK	32	34
18. Hatayspor	31	19
19. A.Demirspor	31	-2

Takımlar	O	P
1. Kocaelispor	36	69
2. Karagümrük	36	63
3. Gençlerbirliği	36	62
4. Bandırmaspor	36	60
5. İstanbulspor	36	58
6. Erzurumspor	36	58
7. Iğdır FK	36	55
8. Boluspor	36	55
9. Amed Sportif	36	54
10. Ümraniye	36	53
11. Esenler Erokspor	36	52
12. Keçiörengücü	36	51
13. Ahlatçı Çorum FK	36	51
14. Sakaryaspor	36	48
15. Pendikspor	36	45
16. Manisa FK	36	44
17. Ankaragücü	36	42
18. Şanlıurfaspor	36	40
19. Adanaspor	36	30
20. Yeni Malatyaspor	36	-21

Takımlar	O	P
1. Liverpool	34	82
2. Arsenal	34	67
3. Newcastle	34	62
4. M.City	34	61
5. Chelsea	34	60
6. Nottingham Forest	33	60
7. Aston Villa	34	57
8. Fulham	34	51
9. Brighton	34	51
10. Bournemouth	34	50
11. Brentford	33	46
12. Crystal Palace	34	45
13. Wolves	34	41
14. M. United	34	39
15. Everton	34	38
16. Tottenham	34	37
17. West Ham United	34	36
18. Ipswich Town	34	21
19. Leicester City	34	18
20. Southampton	34	11

Takımlar	O	P
1. Barcelona	33	76
2. Real Madrid	33	72
3. Atletico Madrid	33	66
4. Athletic Bilbao	33	60
5. Villarreal	33	55
6. Real Betis	33	54
7. Celta Vigo	33	46
8. Osasuna	33	44
9. Mallorca	33	44
10. Real Sociedad	33	42
11. Rayo Vallecano	33	41
12. Getafe	33	39
13. Espanyol	33	39
14. Valencia	33	39
15. Sevilla	33	37
16. Girona	33	35
17. Deportivo Alaves	33	34
18. Las Palmas	33	32
19. Leganes	33	30
20. Real Valladolid	33	16